Przystąpienie do spółdzielni wymaga zgodnych oświadczeń woli tak przystępującego do niej, jak i samej spółdzielni. Wyrok sądu nakazujący przyjęcie w poczet członków zastępuje brak pozytywnej uchwały właściwego organu spółdzielni w tym przedmiocie. Ewentualny spór kończy uwzględnienie roszczenia o ukształtowanie prawa z art. 3 ust. 3 [1] u.s.m. - orzeczenie sądu zastępuje uchwałę zarządu spółdzielni. W momencie uprawomocnienie się wyroku sądu następuje skutek o którym mowa w art. 64 k.c. w zw. z art. 1047 k.p.c. (powstania stosunku członkostwa)
W nauce przyjmuje się, że w obecnym stanie normatywnym prawo do uzyskania członkostwa staje się pochodną i wiąże się ściśle z prawem do lokalu (niezależnie od tego czy jest to prawo spółdzielcze czy też odrębna własność lokalu).
Trybunał w orzeczeniu z dnia 5 lutego 2015 r., sygn. akt K 60/13 (OTK-A 2015/2, poz. 11) wskazał między innymi (odnośnie spółdzielczych praw do lokalu), że „złożenie deklaracji członkowskiej nie stanowi nadmiernego ciężaru dla kandydata i jest gwarancją jego wolności i autonomii decyzji o przystąpieniu do spółdzielni lub o nieprzystąpieniu do niej. Jednak spełnienie dodatkowych warunków, tj. wniesienie zadeklarowanych w deklaracji udziałów i wkładu, a także innych ewentualnych warunków statutowych nie może być przesłanką konstytutywną, od spełnienia której uzależnione jest przyjęcie w poczet członków”.
W przypadku spółdzielni mieszkaniowych nabycie członkostwa następuje co do zasady z mocy prawa wskutek nabycia wymienionego w ustawie praw do lokalu względnie ekspektatywy takiego prawa (art. 3 ust 1 ustawy). Uzyskanie członkostwa wskutek złożenia deklaracji jest w istocie wyjątkowe (dotyczy wykonania prawa nabywcy lokalu stanowiącego odrębną własność (art 3 ust. 3[1] ustawy). Spółdzielnia nie może odmówić przyjęcia w poczet członków niebędącego jej członkiem właściciela lokalu podlegającego przepisom ustawy, w tym także nabywcy prawa odrębnej własności lokalu, spadkobiercy, zapisobiercy i licytanta (art. 23 ust. 2 ustawy)
Konstrukcja ta jest także następstwem orzecznictwa TK (por. m.in. Wyrok TK z 30.03.2004 r., K 32/03, OTK 2004, nr 3, poz. 22.), w którym uznawano konsekwentnie, że nie ma racji by wiązać prawo do lokalu ze stosunkiem członkostwa w spółdzielni (np. uzależniać skuteczność nabycia spółdzielczego prawa do lokalu od przyjęcia nabywcy w poczet członków spółdzielni). Skutkiem tego orzecznictwa było „odwrócenie” zależności prawnej i przyjęcie, ze nabycie prawa do lokalu pociąga za sobą skutek w postaci nabycia członkostwa w spółdzielni (ex lege względnie – w przypadku o którym mowa w art 3 ust 3 [1] – na żądanie nabywcy). Zatem członkostwo w spółdzielni staje się prawem „związanym” z prawem do lokalu, które w ujęciu systemowym jest prawem wiodącym.
Trybunał Konstytucyjny nie wskazał daty obowiązywania orzeczenia w takiej sytuacji orzeczenie TK ma charakter retrospektywny - od dnia wejścia w życie Konstytucji RP, tj. od dnia 17 października 1997 roku.
Z uwagi na cel i przedmiot działalność spółdzielni mieszkaniowej oraz odgraniczenia dotyczące możliwości prowadzenia innej niż objęta art. 1 ust 2 i ust. 3 ustawy działalności gospodarczej (art. 1 ust. 6) wyjaśnia się w nauce, że spółdzielnia taka „jako zjawisko społeczno-ekonomiczne jest zdecydowanie bardziej zbliżona do wspólnoty mieszkaniowej niż do innych spółdzielni”. Z uwagi na normy przydające spółdzielni obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków (art. 1 ust. 3 oraz art. 27 ustawy) właściciel lokalu ma interes, aby być członkiem spółdzielni choćby z racji możliwości wpływu na podejmowanie przez organy tej korporacji decyzje dotyczące zarządu nieruchomością wspólną.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz