Świadectwo pracy - roszczenie o wydanie i odszkodowanie

Obowiązek wydania świadectwa pracy spoczywa na pracodawcy i nie jest uzależniony od wezwania go do wydania dokumentu przez pracownika. Pracownik nie ma obowiązku kontaktu z pracodawcą ani podjęcia jakichkolwiek działań w celu uzyskania tego dokumentu. Wydanie świadectwa pracy należy do zbioru ukształtowanych ustawowo obowiązków pracodawcy, któremu winien zadośćuczynić. 

Niemajątkowe roszczenie o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy (art. 97[1] § 1 k.p.) przedawnia się z upływem 3 lat od daty jego wymagalności (art. 291 § 1 k.p.), za którą należy uznać datę rozwiązania stosunku pracy. 

Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy (art. 97 § 1 k.p.). Bliżej termin wydania świadectwa pracy został sprecyzowany w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie świadectwa pracy. Treść § - fu 4 jasno wskazuje, że wydanie świadectwa pracy w „przedłużonym”, tygodniowym terminie jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy nie jest możliwe wydanie pracownikowi świadectwa pracy w dniu rozwiązania stosunku pracy.

W sytuacji, gdy pracownik nie zgadza się z treścią wydanego mu świadectwa może wystąpić z wnioskiem o jego sprostowanie, mając na uwadze treść art. 97 § 2 1 kp. 

Treść świadectwa pracy określa art. 97 § 2 kp oraz w/w rozporządzenie. Pracownik może prowadzić dowody przeciwko treści świadectwa, a także udowadniać innymi środkami dowodowymi niż świadectwo okoliczności, które powinny być objęte treścią świadectwa. 

Z art. 99 § 2 k.p. wynika, że przepis ten daje podstawę do domagania się naprawienia szkody tylko wówczas, gdy szkoda ta polega na tym, że pracownik nie mógł uzyskać – z powodu uchybień przy wydaniu świadectwa pracy (np. wydaniu go po terminie) – nowej pracy, pomimo podejmowanych w tym kierunku starań. W dawniejszym orzecznictwie Sądu Najwyższego stawiano tezę, iż wobec szczegółowego unormowania w kodeksie pracy odpowiedzialności pracodawcy za szkodę, wyrządzoną pracownikowi wskutek naruszenia obowiązku wydania świadectwa pracy, brak jest podstaw do przyznania pracownikowi innego odszkodowania (zadośćuczynienia) od przewidzianego w art. 99 § 2 k.p., a tym samym – że odszkodowanie to nie może przysługiwać, jeśli szkoda pracownika polega na czym innym, niż brak możliwości znalezienia zatrudnienia wynikający z wadliwości świadectwa pracy. W praktyce czyniło to art. 99 k.p. instrumentem o bardzo niskim znaczeniu dla obrony uprawnień i interesów pracownika. Pogląd ten w nowszym orzecznictwie uległ złagodzeniu. W 2004 roku Sąd Najwyższy stwierdził, że pracownik za inną szkodę spowodowaną niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy (np. w wyniku odmowy przyznania mu świadczeń z zabezpieczenia społecznego) może dochodzić na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności za szkodę, tj. na podstawie art. 471 k.c. w związku z art. 300 k.p., oczywiście pod warunkiem wykazania podstaw odpowiedzialności wynikających z przepisów prawa cywilnego. 

Zawężenie odpowiedzialności pracodawcy do sytuacji z art. 99 § 2 k.p. w praktyce pozbawiałoby pracownika możliwości naprawienia najbardziej typowej szkody spowodowanej niewydaniem świadectwa pracy – tj. szkody wynikającej z pozbawienia możliwości udokumentowania okresu zatrudnienia na potrzeby uzyskania zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z brzmieniem § 5 ustęp 1 punkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 listopada 2012 r. osoba ubiegająca się o zarejestrowanie jako bezrobotna przedkłada do wglądu pracownikowi Powiatowego Urzędu Pracy, dokonującemu rejestracji m.in. świadectwa pracy i inne dokumenty niezbędne do ustalenia jej uprawnień przysługujących na podstawie przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.  Z kolei przepis § 9 punkt 1 stanowi, że nie dokonuje się rejestracji osoby jako bezrobotnej w przypadku nieprzedłożenia dokumentów, o których mowa w § 5 ustęp 1 punkt 1 – 3 oraz ust. 2 i 3.

CZYTAJ WIĘCEJ >>