czwartek, 25 marca 2021

Ubezwłasnowolnienie – przesłanka celowości

Za utrwalony w judykaturze uchodzi pogląd, że do orzeczenia o ubezwłasnowolnieniu nie wystarczą przesłanki określone w 13 § 1 k.c., ponadto ubezwłasnowolnienie powinno być celowe tzn. ma służyć niesieniu pomocy osobie, która ma być ubezwłasnowolniona w załatwianiu jej spraw osobistych lub majątkowych.

Gdy chodzi o osobę niezdolną do kierowania swym postępowaniem i kwalifikującą się do całkowitego ubezwłasnowolnienia, domniemanie życiowe przemawia za tym, że w większości wypadków ubezwłasnowolnienie leży w interesie chorego i jest konieczne, jednakże domniemanie to upada, gdy okoliczności mogą wskazywać na to, że żądanie ubezwłasnowolnienia zostało zgłoszone w interesie wnioskodawcy, a nie chorego. Sąd powinien wówczas rozważyć wszystkie okoliczności sprawy i - przy rozstrzyganiu - mieć na uwadze przede wszystkim interes osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie. Jeżeli jedynym motywem żądania ubezwłasnowolnienia jest kwestia dysponowania rentą w interesie chorego, to niezbędne jest ustalenie, czy zmiana dotychczasowego stanu rzeczy byłaby dla niego korzystna.

Niedopuszczalne jest jego orzeczenie w sytuacji, w której rodzina lub bliskie otoczenie osoby zapewnia jej utrzymanie, świadczy wystarczającą pomoc i otacza niezbędną troską.

Nie zachodzi potrzeba udzielenia pomocy (w postaci orzeczenia ubezwłasnowolnienia) jeżeli dana osoba dobrze funkcjonuje w swoim środowisku, a niezależnie od tego uzyskała niezbędna jej pomoc (przebywa w domu opieki społecznej).

O celowości ubezwłasnowolnienia częściowego z powodu marnotrawstwa lub nałogowego pijaństwa decyduje nie tylko potrzeba ochrony majątkowych czy osobistych interesów osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, lecz także całokształt okoliczności danego wypadku. Ocena tych okoliczności powinna mieć również na względzie społecznie uzasadnioną potrzebę przeciwstawiania się dezorganizacji w stosunkach gospodarczych. Ubezwłasnowolnienie częściowe z powodu marnotrawstwa lub nałogowego pijaństwa może się zatem okazać celowe również wówczas, gdy wniosek dotyczy osoby nie będącej podmiotem praw majątkowych, które mogłyby wymagać bezpośredniej ochrony, jeżeli w ustalonych okolicznościach (np. ze względu na sytuację osobistą lub stosunki rodzinne) zachodzi obawa, że działalność faktyczna tej osoby może spowodować tego rodzaju dezorganizację.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz