W judykaturze wykształciły się dwa przeciwstawne poglądy w zakresie wykładni sformułowania „odpowiedni dostęp do drogi publicznej”
Pierwszy z nich opiera się na założeniu, że w przypadku graniczenia nieruchomości z drogą publiczną nie może być w ogóle mowy o dopuszczalności ustanowienia służebności drogowej, jest bowiem wyłącznie sprawą właściciela takie ukształtowanie jego nieruchomości, by dostęp do drogi publicznej mógł być faktycznie realizowany. Ta linia orzecznictwa przyjmuje, że art. 145 k.c. w ogóle nie przewiduje roszczenia o ustanowienie drogi koniecznej w sytuacji, gdy trudności drogowe wynikają jedynie z niekorzystnego usytuowania budynków na nieruchomości, ze względu na którą służebność miałaby być ustanowiona. W takim wypadku chodzi bowiem nie o dostęp do drogi publicznej lecz o łatwiejsze korzystanie z budynków. Zorganizowanie natomiast łatwiejszego sposobu eksploatacji nieruchomości należy do właściciela tej nieruchomości.
Koncepcja bardziej liberalna zakłada, że samo graniczenie nieruchomości z drogą publiczną nie jest automatycznie przesłanką negatywną ustanowienia dla niej służebności drogi koniecznej, zdarzają się bowiem wyjątkowe sytuacje, w których mimo faktycznej bliskości nie sposób uznać, by nieruchomość posiadała odpowiedni dostęp do drogi publicznej, i to nawet wtedy, gdy teoretycznie możliwe jest zorganizowanie tego dostępu, jeżeli jednak jest to dla właściciela realnie niemożliwe lub ekonomicznie oczywiście nieuzasadnione. Także w ramach tego nurtu uznaje się jednak, że w sytuacji, w której istniejący dostęp do drogi publicznej jest nieodpowiedni, regułą powinno być jego przystosowanie do prawidłowego użytku, chyba że byłoby to niemożliwe lub wymagałoby niewspółmiernych i nieopłacalnych nakładów, co zachodzi wyjątkowo.
Za przeważający w orzecznictwie należy uznać pogląd, w myśl którego dopuszczalność żądania ustanowienia drogi koniecznej ograniczona jest, w zasadzie, do tych tylko wypadków, w których rzeczywiście nieruchomość nie sąsiaduje z drogą publiczną. Odstępstwo od tej zasady może zachodzić jedynie wyjątkowo, i to tylko w razie stwierdzenia niemożliwości takiego ukształtowania przez właściciela stanu nieruchomości, by odpowiednie połączenie z drogą publiczną uzyskać.
Ciężar udowodnienia zarówno okoliczności świadczących o tym, że istniejące połączenie z drogą publiczną jest nieodpowiednie w rozumieniu art. 145 § 1 k.c., a, w dalszej kolejności, także okoliczności świadczących o tym, że nie jest realnie możliwe dostosowanie tego połączenia, spoczywa na zainteresowanym w ustanowieniu takiej służebności.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz