W orzecznictwie Sądu Najwyższego stwierdzano wielokrotnie, że mechanizm ustalania kursów waluty, który pozostawia bankowi swobodę, jest w sposób oczywisty sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumenta, a klauzula waloryzacyjna, która nie zawiera jednoznacznej treści, w rezultacie pozwala na pełną swobodę decyzyjną banku, jest klauzulą niedozwoloną w rozumieniu art. 385[1] § 1 k.c. Odwołanie się w postanowieniach umowy kredytu do tabeli kursowej banku oznacza naruszenie równowagi kontraktowej stron, skoro o środkach indeksacji kredytu i rat jego spłaty decydować może jednostronnie kredytodawca kształtując przez to wysokość własnych korzyści finansowych, a jednocześnie nieprzewidywalne dla kredytobiorców koszty udzielonego im kredytu.
Po usunięciu z umowy niedozwolonych postanowień obowiązywanie jej w dalszym ciągu nie jest możliwe. Wyłączenie mechanizmu waloryzacji i pominięcie odesłania do kursu kupna franka czyni niemożliwym określenie w walucie obcej równowartości kwoty kredytu udzielonego w złotych kredytobiorcom, tym samym odpada realizacja funkcji umowy o kredyt w złotych indeksowany kursem franka.
Bez zastosowania przewidzianego w umowie narzędzia indeksacji i kursu sprzedaży franka nie da się też określić wysokości zobowiązań kredytobiorców płatnych w złotych jako równowartość raty w walucie obcej, ani ustalić salda ich zobowiązań wobec banku w przypadku przewalutowania kredytu. Skoro bez niedozwolonych postanowień dotyczących sposobu indeksacji kredytu umowa nie może dalej funkcjonować w obrocie prawnym ze względu na brak istotnych elementów, zachodzą podstawy do stwierdzenia jej nieważności w oparciu o art. 58 § 1 k.c.
Nieważność umowy łączącej strony ze skutkiem ex tunc skutkuje uznaniem, że świadczenie ze strony powodów na rzecz Banku jest świadczeniem nienależnym w rozumieniu przepisu art. 410 § 2 k.c. i uzasadnia roszczenie o jego zwrot. W sprawach znajduje zastosowanie zarzut zatrzymania w oparciu o przepisy art. 497 w związku z a 496 k.c. przy uwzględnieniu zasady rozliczania stron na zasadzie podwójnej kondykcji (wzajemne roszczenie stron o zwrot świadczeń nienależnych.
W kontekście art 118 kc. należy rozważyć okres świadczenia na rzecz banku (wpłaconych rat), którego zwrotu konsument się domaga. Bank może domagać się zwrotu kwoty kredytu nie wcześniej aniżeli od dnia, w którym konsument w relacji z bankiem zamanifestował wolę odwołania się do nieważności umowy kredytowej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz