Równe traktowanie w wynagrodzeniu jednakowej pracy

Za wykonywanie jednakowej pracy rozumianej jako pracy takiej samej pod względem rodzaju, kwalifikacji wymaganych do jej wykonywania oraz ilości i jakości, przysługuje porównywalne wynagrodzenia (drobne różnice w wynagrodzeniu nie stanowią zróżnicowania w wynagrodzeniu). Jednakowa praca odnosi się nie do nazwy stanowiska, lecz do wykonywanych przez pracowników obowiązków.

Przywrócenie do pracy

Pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, któremu wypowiedziano umowę o pracę w sposób nieuzasadniony lub z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, przysługują alternatywne roszczenia o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, a jeśli umowa uległa rozwiązaniu - o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie – w zastrzeżonym tylko dla nich terminie zawitym. 

Umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych

Umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych stanowi klauzulę autonomiczną. Zawiera elementy konieczne. Może zawierać elementy uzupełniające. Jako element uzupełniający umowa może zawierać zobowiązanie pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Sytuacja faktyczna tak zobowiązanego pracownika może kształtować się rozmaicie.

Amortyzacja obligacji kuponowych

Coraz częściej spółki kapitałowe dla urzeczywistnienia określonego zadania gospodarczego poszukują zewnętrznego finansowania. W tym celu decydują się na zasadzie uchwały organu właścicielskiego, na emisję swoich obligacji.

Cash pooling

Coraz częściej banki oferują polskim przedsiębiorcom usługi cash poolingu bądź to wirtualnego (national cash pooling) bądź to rzeczywistego (cash concentration), bądź też ich hybrydę. 

Nieaktualne przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę

Nieaktualność przyczyny wypowiedzenia zachodzi w sytuacji, gdy stanowiące przyczyny wypowiedzenia sporadyczne i mniej istotne uchybienia pracownika miały miejsce wcześniej, a następnie przez dłuższy okres pracuje on nienagannie i w uwzględnieniu okoliczności konkretnej sprawy nie ma podstaw do wnioskowania, że w przyszłości będzie on naruszał obowiązki pracownicze. Okresu tego z góry sprecyzować nie można. Będzie on zależał od całokształtu okoliczności indywidualnej sprawy, w szczególności od wagi przyczyny wypowiedzenia.

  

Nieprawdziwe przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę

Przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę nie można uznać za prawdziwą, jeżeli z okoliczności konkretnej sprawy wynika, że została ona wskazana w wypowiedzeniu umowy o pracę wyłącznie po to, aby ukryć przyczynę rzeczywistą, której pracodawca nie mógł formalnie powołać ze względu na związane z tym ryzyko uznania jej bezzasadności w toku ewentualnego sporu sądowego z pracownikiem kwestionującym prawdziwość, zasadność lub zgodność z prawem ujawnionych mu przyczyn rozwiązania stosunku pracy.

Zasadne przyczyny wypowiedzenia – inne: odmowa podpisania stosownej umowy,niespełnienie koniecznego warunku zatrudnienia, upadłość

Jako inne przykłady zachowań pracowniczych uznanych przez Sąd Najwyższy za uzasadniające wypowiedzenie stosunku pracy można wskazać:

- odmowę zawarcia konkretnych umów, w tym o współodpowiedzialności materialnej z danym pracownikiem oraz o zakazie konkurencji, przy czym odmowa podpisania przez pracownika umowy o zakazie prowadzenia działalności konkurencyjnej nie jest uzasadnioną przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę tylko wtedy, jeżeli przedstawiony przez pracodawcę projekt tej umowy zawiera postanowienia niezgodne z przepisami Kodeksu pracy.

- brak spełnienia koniecznego warunku podjęcia lub utrzymania zatrudnienia, np.: niekaralności, nienagannej opinii (dla strażnika miejskiego); braku prawomocnego skazania za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości - posiadania prawa jazdy; wymaganej specjalizacji;

Zasadne przyczyny wypowiedzenia – dezorganizująca pracę w zakładzie częsta lub długotrwała usprawiedliwiona nieobecność pracownika z przyczyn zdrowotnych lub rodzinnych

Sąd Najwyższy jako przyczynę rozwiązania stosunku pracy ze względu na absencje chorobowe wskazuje te przypadki, w których długość absencji pozostaje na poziomie porównywalnym z absencjami, uzasadniającymi rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia bez winy pracownika (art.53 kp.).

Zasadne przyczyny wypowiedzenia – likwidacja konkretnego stanowiska pracy

Likwidacja konkretnego stanowiska pracy uzasadnia wypowiedzenie bez potrzeby oceny przez zakład pracy kwalifikacji, stażu pracy i innych okoliczności ochronnych dotyczących zwalnianego pracownika i porównywania go z innymi pracownikami.

Zasadne przyczyny wypowiedzenia – zmniejszenie stanu zatrudnienia (kryteria doboru).

Zmniejszenie stanu zatrudnienia przejawia się w konieczności zwolnienia określonej liczby pracowników lub zwolnieniu pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy ulegających likwidacji. Przeprowadzona reorganizacja powinna mieć taki charakter, że doprowadzi do zmniejszenia zatrudnienia przez przypisanie zadań mniejszej liczbie pracowników (czyli zwiększenie ich obowiązków).

Zasadne przyczyny wypowiedzenia – utrata zaufania

Jako przykłady zachowań pracowniczych uznanych przez Sąd Najwyższy za prowadzące do utraty zaufania przez pracodawcę i uzasadniających wypowiedzenie stosunku pracy można wskazać:

- niemożność porozumienia się i współpracy przełożonego z pracownikiem, wynikającą z ich odmiennej wizji prowadzenia zakładu pracy, wyrażającą się dezaprobatą pracownika dla zmian organizacyjnych i przejawiającą się w sposobie wykonywania obowiązków pracowniczych;

Zasadne przyczyny wypowiedzenia – nienależyte wykonywanie obowiązków pracowniczych

W tej kategorii tj. nienależytego (niestarannego, nieterminowego) wykonywania obowiązków pracowniczych w stosunku do pracowników na stanowiskach kierowniczych i samodzielnych należy stosować ostrzejsze kryteria oceny przyczyn uzasadniających wypowiedzenie.

Zasadne przyczyny wypowiedzenia – realizacja zasady doboru pracowników

Pracodawca, któremu bez wątpienia przysługuje prawo doboru pracowników w sposób zapewniający najlepsze wykonywanie zadań, może zasadnie przewidywać, że zatrudnienie innego pracownika pozwoli mu na osiąganie lepszych efektów pracy.

Konkretność przy określaniu przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę

Konkretność przyczyny wypowiedzenia polega na precyzyjnym wskazaniu tych okoliczności, które są przyczyną wypowiedzenia.

Potencjał osób trzecich w pzp

Posłużenie się zasobami osób trzecich w rozumieniu przepisu art. 26 ust. 2b pzp może mieć miejsce nie tylko na potrzeby wykazania warunków brzegowych udziału w postępowaniu, których niespełnienie skutkuje wykluczeniem z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Wykazanie tych zasobów może przekraczać również i tę bazową granicę udziału w postępowaniu celem zwiększenia atrakcyjności oferty, uatrakcyjnienia jej, czy też uzyskania wyższej pozycji w rankingu wykonawców.

Obowiązek zamawiającego wezwania do złożenia dokumentów w pzp

Na oferencie spoczywa obowiązek dołączenia do oferty pełnej dokumentacji, potwierdzającej spełnienie warunków przetargu. Przepisy art. 87 ust. 1 pzp i art. 26 ust. 4 pzp nie powinny być rozumiane w ten sposób, że w przypadku złożenia do akt dokumentów, z których wynika, iż oferta nie spełnia warunków przetargu, zamawiający ma obowiązek wzywania oferenta do złożenia innych dokumentów, z których wynikałoby, iż takowe warunki zostały spełnione. Wchodzą one w rachubę, jeśli brak jest w ogóle wymaganych dokumentów, nie zaś gdy dokumenty są, lecz wynika z nich, że oferent warunków nie spełnia.

Wadium w formie gwarancji bankowej

W w praktyce pojawiają się dwa zasadnicze problemy: osób wymienionych w gwarancji i chwili jej wystawienia.

Odwołanie od czynności zaniechania odrzucenia oferty najkorzystniejszej

Przepis art. 180 ust. 2 pzp wymienia czynności zamawiającego od jakich przysługuje odwołanie, jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 pzp. Takimi czynnościami są m.in. wykluczenie odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia (pkt 3), odrzucenie oferty odwołującego (pkt 4), wybór najkorzystniejszej oferty (pkt 6).

Niewykonanie obowiązku najemcy terminowego zwrotu lokalu – wynagrodzenie za bezumowne korzystanie

Jeżeli wynajmujący jest właścicielem rzeczy, do rozliczeń pomiędzy nim a najemcą z tytułu dalszego posiadania rzeczy, znajdą zastosowanie przepisy części rzeczowej kodeksu cywilnego.

Zasada „kupno rozrywa najem”

Najem w polskim kodeksie cywilnym zasadniczo nie ma charakteru rzeczowego („kupno nie rozrywa najmu”). Nie obowiązuje też zasada, że z chwilą zbycia rzeczy nabywca nie jest związany umową najmu wcale (zasada „kupno rozrywa najem” w swej czystej postaci). Jest nią bowiem związany do chwili upływu okresu wypowiedzenia ale określonego nie - w umowie, lecz w ustawie.

Wypowiedzenie terminowej umowy najmu

Terminową umowę najmu można wypowiedzieć, ale tylko w pewnych okolicznościach.

  

Milczące przedłużenie najmu

Stosunek wynikający z terminowego kontraktu najmu ustaje w pierwszej kolejności z upływem oznaczonego tam okresu. Przed jego upływem najem może zostać przedłużony (wyraźnie) i trwać nadal na dotychczasowych warunkach, zaś po jego upływie odnowiony (wyraźnie) tj. zawarty ponownie na dotychczasowych lub zmienionych warunkach. Od wyraźnego przedłużenia (odnowienia) najmu odróżnia się tzw. milczące przedłużenie najmu.

Przedawnienie roszczeń o zwrot nakładów z najmu

Przedawnienia roszczeń o zwrot nakładów (wszelkich nakładów tj. koniecznych i użytecznych) na przedmiot najmu został w sposób szczególny uregulowany w art. 677. Powołany przepis wprowadza dwa wyjątki od wynikających z kodeksu cywilnego ogólnych reguł dotyczących przedawnienia.

Nakłady w postaci ulepszeń przy najmie lokali

Przepisy normujące stosunek najmu określają samodzielnie wszystkie zagadnienia związane z nakładami czynionymi na wynajętą rzecz, w tym kwestię ulepszeń.

Najem – actus contrarius czyli umowne rozwiązanie najmu

Obie strony zawsze mogą doprowadzić do zakończenia stosunku najmu, nawet zawartego na czas oznaczony. Do stosunków najmu mają bowiem zastosowanie ogólne instytucje i zasady dotyczące ustania stosunków zobowiązaniowych. Tak więc, każdy najem może być w dowolnym czasie rozwiązany na podstawie umowy stron (tzw. actus contrarius), zgodnie z zasadą swobody umów (art. 353[1] k.c.). W kwestii skutków umownego rozwiązania umowy panujący pogląd przyjmuje, że strony mogą w zasadzie swobodnie zadecydować, czy ma ono moc wsteczną, czy tylko na przyszłość. 

Nakłady konieczne przy najmie lokali

Przepisy normujące stosunek najmu określają samodzielnie wszystkie zagadnienia związane z nakładami czynionymi na wynajętą rzecz, w tym kwestię nakładów koniecznych.

Czynsz najmu

Obowiązek zapłaty czynszu jest zależny od możności jej używania; nie zaś od rzeczywistego używania.

Podział gospodarstw rolnych

Co do zasady zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego następuje przez podział między współwłaścicieli, a dopiero gdy takie postępowanie nie jest możliwe, należy rozważyć przyznanie gospodarstwa temu współwłaścicielowi, na którego wyrażą zgodę wszyscy współwłaściciele, a w braku takowej zgody takiemu, który będzie spełniał kryteria podmiotowe określone w art. 214 kc.

Zakres roszczeń z OC sprawcy

Zasadnicze koszty, które ubezpieczyciel sprawcy ponosi w wyniku uszkodzenia pojazdu dotyczą: (i) części; (ii) robocizny; (iii) sporządzenia ekspertyzy; (iv) skorzystania z usługi prawnej. Powyższe koszty stanowić będą ekonomicznie uzasadnione wydatki w przypadku odmowy wypłaty albo zaniżenia odszkodowania z OC sprawcy.

Obejście ustawy

Wyróżnić tu można trzy spotykane w praktyce sytuacje: Pierwsza polega na tym, że ukrywa się pewien fragment stanu faktycznego w tym celu aby ten ujawniony poddany został pod inny przepis prawny. Przykładowo, ukrywa się zlecenia powiernicze do nabycia - przez osobę podstawioną - nieruchomości (dodać można rolnych), w celu ominięcia ustawowych ograniczeń w ich nabywaniu.

Zależność roszczenia o odsetki od świadczenia głównego

W zakresie przedawnienia roszczenia o odsetki istnieje pozytywna zasada, która głosi że wraz z przedawnieniem się roszczenia głównego przedawniają się roszczenia o świadczenia uboczne, choćby nawet nie upłynął jeszcze termin ich przedawnienia. Zasadę tę należy uznać za obowiązującą w prawie polskim, pomimo niewyrażenia jej wprost w kodeksie cywilnym.Ta pozytywna zasada została ograniczona dwoma wyjątkami.

Odsetki w roszczeniu o zachowek

W orzecznictwie spotkać można zasadniczo dwie odmienne, dominujące koncepcje co do określania początkowej daty płatności odsetek od uwzględnianych roszczeń o zachowek.

Odsetki w transakcjach handlowych

Szczególne podstawy opłacania odsetek zawarte są w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, mającej zastosowanie w obrocie profesjonalnym, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia pieniężnego, po upływie 30 dni od spełnienia świadczenia przez wierzyciela.

Likwidacja niezgodności w księdze wieczystej

Przepis art. 10 KWU przewiduje kilka postaci niezgodności, która może być wynikiem tego, że określone prawo nie zostało wpisane do księgi wieczystej lub zostało wpisane błędnie, czy też, że prawo określonej osoby zostało dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia.

Zadatek

Zadatkiem może być tylko to (najczęściej sumy pieniężne), co przy zawarciu umowy było dane (nie zaś tylko przyrzeczone), a nie ma innego przez strony wskazanego przeznaczenia (inne najczęściej wskazywane przez strony przeznaczenie to zaliczka). Warunkiem istnienia zadatku jest istnienie ważnej umowy.

  

Wydziedziczeni (prawnie) nie dożyli otwarcia spadku - dziedziczenie z ustawy przy skutecznym testamencie

Nierzadko zdarza się, że spadkodawca sporządził testament, który okazał się nieważny lub bezskuteczny; ta ostatnia sytuacja występuje, gdy powołani w testamencie spadkobiercy (spadkobierca) nie chcą lub nie mogą dziedziczyć; spadkobierca, który nie chce dziedziczyć, daje temu wyraz, składając oświadczenie o odrzuceniu spadku, natomiast spadkobierca nie może dziedziczyć, jeśli nie dożyje otwarcia spadku lub zostanie uznany za niegodnego. Zachodzą wówczas przesłanki dla dziedziczenia ustawowego. 

Obowiązek współdziałania przy wykonywaniu dzieła

Współdziałanie dotyczy procesu wytwarzania dzieła. O tym czy i w jakim zakresie taki obowiązek współdziałania obciąża zamawiającego decyduje bądź właściwość wykonywanego dzieła (bez współdziałania zamawiającego wykonywanie dzieła nie jest w ogóle możliwe) bądź też treść umowy. Na konieczność współdziałania może wskazywać złożoność (specyfika) dzieła, którego wykonanie podzielone zostało w umowie na poszczególne etapy oraz szczególne wymogi na poszczególnych etapach realizacji (zatwierdzenia – protokoły zdawczo – odbiorcze, po zakończeniu każdego etapu prac).

Bezpodstawne wzbogacenie

Wyróżniam kilka najczęściej w praktyce występujących stanów faktycznych bezpodstawnego wzbogacenia:
-wzbogaca się osoba trzecia spoza określonego stosunku zobowiązanego [np. wzbogaca się właściciel (bank - umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie) spoza stosunku umownego (dzieło) łączącego zamawiającego (kredytobiorcę) i zakład naprawczy];

Wykonawca testamentu

Spadkodawca powinien w testamencie szczegółowo określić obowiązki wykonawcy testamentu. Doniosłość praktyczną ma w tym względzie obciążenie wykonawcy obowiązkiem spieniężenia aktywów pozostałych po spłaceniu długów i dokonania podziału uzyskanej sumy pomiędzy spadkobierców. Odnośnie uprawnień, nie bez znaczenia jest określenie w testamencie - uzgodnionego z przyszłym wykonawcą - wynagrodzenia.

Wierzytelności przyszłe

Wierzytelności przyszłe są to takie wierzytelności, które jeszcze nie istnieją ale istnieje stosunek zobowiązaniowy, w ramach którego powstaną one w przyszłości. Wynikają ze stosunków, u których podstaw leży niezrealizowany w pełni stan faktyczny.

Przymus płacenia zobowiązań przedawnionych (potrącenie)

Z zasady, że potrącenie chociaż później podniesione skutkuje ex tunc tj. od chwili, gdy obydwie wierzytelności stały się wymagalne ustawodawca wyprowadza wniosek, że wierzytelność w czasie potrącenia przedawniona, może być przedstawiona do potrącenia, jeśli w chwili wymagalności drugiej wierzytelności jeszcze przedawnioną nie była (art. 498 kc. w zw. z art. 499 kc. i 502 kc.).

Źródła uzyskiwania informacji dla wykazania aktualnego stanu stosunku prawnego

Nie rzadko zachodzi potrzeba ustalenia przez wierzyciela aktualnego kształtu nawiązanego w przeszłości stosunku zobowiązaniowego w celu: realizacji jakichkolwiek uprawnień wynikających z tego stosunku (tak np. gdy wskutek śmierci dłużnika, kształt pierwotnego stosunku prawnego „uległ” podmiotowo zmianie) lub realizacji uprawnień wynikających z tego stosunku z majątku wspólnego (przy wspólnym zaciągnięciu zobowiązań przez małżonków).